سرقفلی و حق کسب یا پیشه یا تجارت

بسیاری از روابط حقوقی افراد در جامعه بر پایه قرارداد استوار است و کمتر روزی است که تک تک اشخاص با قرارداد سروکار نداشته باشند. یکی از قراردادهایی که تنظیم آن دارای پیچیدگی های حقوقی خاص است، قرارداد انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت می باشد.
اصطلاح سرقفلی برای نخستین بار در قانون روابط مالک و مستأجر مصوب 1339 به کار رفت و با تغییر مختصری در قانون کنونی روابط موجر و مستأجر تکرار شد. قانون گذار از کلمه متعارف سرقفلی دست برداشت و به جای آن اصطلاح «حق کسب و پیشه یا تجارت » را برگزید. امّا در حال حاضر عنوان «حق کسب و پیشه یا تجارت» موضوع قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب سال 1356 است و اصطلاح «سرقفلی» موضوع قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب سال 1376 می باشد. این دو اصطلاح متفاوت از هم هستند و هر کدام آثار حقوقی مخصوص به خود دارند؛ چنانچه حق کسب و پیشه یا تجارت، عبارت است از آن کسب شهرت و رونقی است که در ملک به واسطه اقدام مستأجر به وجود آمده است؛ چه مستأجر مال یا وجهی به مؤجر داده یا نداده باشد؛ ولیکن حق سرقفلی، عبارت از مال یا مبلغی است که مستأجر در ابتدای انعقاد قرار داد اجاره به موجر می دهد و با پرداخت این مبلغ استحقاق دریافت معادل عادلانه آن را در زمان تخلیه پیدا می کند. همچنین حق سرقفلی، معمولاً به مالک پرداخته می شود و یا به مستأجر قبلی که دارنده این حق می باشد؛ ولی حق کسب و پیشه یا تجارت، به مستأجر متصرف پرداخت می شود.
در این اثر، برخلاف رویه معمول نگارش کتاب های حقوقی که مخاطبین آن دانشجویان و متخصصین رشته حقوق است؛ نگارنده در تلاش است، با استفاده از دانش و تجربه خود در حرفه وکالت دادگستری، مفاهیم و اصطلاحات حقوقی را با زبانی روان و ساده، برای افراد غیر حقوقی و عموم مردم قابل فهم نماید.
از این رو کتاب حاضر، یک راهنمای کامل در رابطه با تنظیم قرارداد انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت با لحاظ جنبه کاربردی آن است، که در پانزده فصل تدوین شده است. نگارنده با بیانی ساده و روان، در هر فصل توضیحات کاملی را جهت نحوه صحیح انتقال حق سرقفلی یا حق کسب و پیشه یا تجارت بیان می نماید؛ و در پایان تذکرات و توصیه های مهمی را در این رابطه ارائه می دهد.

از ویژگی های این کتاب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- راهنمای حقوقی و کاربردی جهت تنظیم تنظیم قرارداد انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت؛
- ارائه توصیه های مهم و پرسش و پاسخ در خصوص قرارداد انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت؛
- قابل استفاده برای عموم افراد جهت رفع نیازهای حقوقی؛
- بیان مطالب به صورت ساده و روان؛
- ارائه نمونه های قرارداد انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت؛
- طبقه بندی مناسب مطالب؛
- ارائه قوانین مرتبط در پایان کتاب.