حقوق استدلالی املاک و اراضی (پرسش و پاسخ های موضوعی)

امروزه اهمیت موضوع زمین و چالشهای متعدد ناشی از آن بر کمتر کسی پوشیده است چرا که بخش عمده ای از توان مراجع قضایی شبه قضایی و اداری کشور صرف مسائل و مشکلات ناشی از آن میگردد. مع الوصف در مقاطع مختلف تحصیلی از جمله مقاطع کارشناسی کارشناسی ارشد و دکتری سرفصلهای درسی راجع به حقوق اراضی و شهری به استثنای چند گرایش محدود در دانشکده های حقوق کشور تدریس نمی شوند و یکی از پیامدهای منفی این کاستی کمبود حقوقدان متبحر و متخصص در این حوزه است. این در حالی است که کسب مهارتهای کاربردی و تخصصی در حوزه حقوق اراضی املاک و شهری به سبب پیچیدگیها و ویژگیهای خاص خود، اسلوب و قواعدی دارد که به صرف تسلط بر قوانین و مقررات نمیتوان به آنها نائل گردید. به عنوان مثال موکلی که به وکیل رجوع و عنوان میکند که زمین او توسط مراجع ذی صلاح ملی یا موات اعلام شده است، انتظار دارد تا وکیل او کلیه اصول و قواعد حرفه ای را در تنظیم دادخواست و لوایح دفاعی، رعایت نماید. مع الوصف در عمل بارها مشاهده شده که وکلای دادگستری در مقام احقاق حق موکل خود دعوای الزام به صدور سند را برای ساختمانهای احداث شده موضوع قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی به طرفیت دادگاه اقامه نموده و یا علی رغم صدور پروانه ساختمانی اشتباه توسط شهرداری به حقوق مكتسب موکل خود در این خصوص اشاره داشته اند.
تجربه نشان داده که چنین وضعیتی نسبت به برخی از قضات و سردفتران نیز سرایت داشته است. برای پاسخ دهی به این مشکلات کتاب حقوق استدلالی املاک و اراضی به قلم دکتر رئوف سیاری و پیمان زمانی نگاشته شده و توسط دادگستری کل استان تهران منتشر شده است. در این کتاب که از سری کتاب های کاربردی قوه قضائیه می باشد تلاش شده تا از هر موضوع کاربردی در این حوزه پرسشهای متنوع و کاربردی مطرح گردد. اکثر این پرسش ها از آن جهت که از دل رویه قضایی برخواسته اند می توانند علاوه بر رفع نیاز مخاطبان آشنایی با قوانین، مقررات و نحوه اعمال آنها در محاکم موجبات تقویت قوه استدلال و استنتاج خوانندگان حقوقی را نیز فراهم ساخته و آنها را با استدلالهای مختلف اعم از موافق و مخالف آشنا سازند.