منطق ابزاری قانونی است، که با کاربردن درست و دقیق آن، ذهن از خطای در اندیشه باز داشته می شود. بنابراین، منطق دانش شناسایی و ارائهی روش درست اندیشیدن (تعریف کردن و استدلال کردن) است؛ چنانچه حقوقدانان نیز در مسائل حقوقی از استدلال بهره می گیرند و آرای دادگاه ها را می توان، یکی از بازرترین نمونه های استدلال به شمار آورد. دکتر جعفری لنگرودی، از جمله نوابغ علم حقوق است، که قدرت خارقالعاده خود در حوزه فلسفه، منطق و ادبیات را نیز، به اثبات رسانده است. این استاد مسلم و حاذق، در کتاب مسائل منطق حقوق و منطق موازنه، درصدد تشریح فن استدلال و نحوه تجزیه و تحلیل در علم حقوق است. مطالعه این کتاب به حقوقدانان، وکلا و قضات، در جهت دست یافتن به الگوهای صحیح استدلال و تقویت قدرت تجزیه و تحلیل، توصیه می گردد.
کتاب حاضر در چند بخش کلی، به شرح ذیل نگارش یافته است: 1- کلیات: شامل مباحثی نظیر امور عامّه، تعقّل و تعبّد، اقسام استدلال، مصادره به مطلوب، شناخت عرف، روش مقایسه، تعاون ادلّه، طرح عقود؛ 2- تصورات: شامل مباحثی نظیر ذاتی – عرضی، تعریفات، شرح اسم، ارکان – شروط و عناصرشناسی؛ 3- تصدیقات: شامل مباحثی نظیر مادهّی فکر، بدیهیات، لاضرر، عدوان، اصول موازنه، اصل ابقاء عقود، حسن و قبح عقلی، صورت فکر، استقراء، قیاس، برهان خُلف، دور؛ 4- منطق موازنه: شامل مباحثی نظیر سابقه تاریخی، ابعاد منطقیِ اصول موازنه، عناصر اصول موازنه، اصول موازنه، شیوهی اِعمال اصول موازنه، اصول موازنه در خیارات، اصول موازنه در عقود تملیکی مستمر، موازنه در عقود و غیرعقود.