ب نتایج حاصل از تحقق حالت ضرورت
اضطرار
بند هفتم – رضایت بزه دیده در موارد خاص
الف – بحث ماده 365 ق.م.ا
ب – تاثیر استثنایی رضایت در ماهیت جرم
مورد اول – عمل جراحی یا طبی
مورد دوم – عملیات ورزشی
خلاصه مطالب
مبحث دوم – عنصر مادی
گفتار اول – مراحل ارتکاب جرم و اجزای عنصر مادی
بند دوم – اجزای عنصر مادی
ویژگی مرتکب جرم
اقسام رفتار مجرمانه
موضوع جرم
وسیله ارتکاب جرم
نتیجه
زمان ارتکاب جرم
مکان ارتکاب جرم
شخصیت بزه دیده (ویژگی مجنی علیه)
گفتار دوم – تکوین رفتار مجرمانه در زمان و فایده این تقسیم بندی
بند اول تکوین رفتار مجرمانه در زمان و مکان
جرم آنی یا فوری
جرم مستمر یا متمادی
بند دوم – فایده تقسیم جرم به آنی و مستمر
از لحاظ تعیین قانون حاکم
از لحاظ مرور زمان تعقیب
از لحاظ اعتبار امر مختومه
از لحاظ تأثیر عفو عمومی
از لحاظ صلاحیت دادگاه
بند سوم – جرم استمرار یافته
گفتار سوم – تقسیم جرایم از لحاظ ساختار و فایده این تقسیم بندی
بند اول تقسیم جرایم از لحاظ ساختار
جرم ساده
جرم مرکب
جرم به عادت
بند دوم – فایده تقسیم بندی جرم به ساده ، مرکب و به عادت
از لحاظ حاکمیت یا تأثیر قانون جدید
از لحاظ تأثیر مرور زمان
از لحاظ دادگاه صالح
خلاصه مطالب
گفتار چهارم – شروع به جرم
شرایط و احکام تشکیل دهنده ی شروع به جرم
گفتار پنجم – جرم محال و عقیم و تمییز اعمال مقدماتی از شروع به جرم
بند اول جرم محال و جرم عقیم
1. جرم محال مطلق
2. جرم محال نسبی
پ – تفاوت جرم محال و عقیم
بند دوم تمییز اعمال مقدماتی از شروع به جرم
نظریه عینی
نظریه ذهنی (نفسانی)
نظریه مختلط (معتدل)
خلاصه مطالب
گفتار ششم – رابطه علیت
بند اول – نظریه ی خطای کیفری همچون شرط ضروری نتیجه (نظریه ی برابری شروط یا برابری اسباب)
بند دوم نظریه ی خطای کیفری همچون شرط نزدیک و بی واسطه
بند سوم خطای کیفری همچون شرط پویای نتیجه
بند چهارم خطای کیفری همچون شرط مناسب نتیجه
خلاصه ی مطالب
مبحث سوم – عنصر معنوی
گفتار اول – جرایم عمدی
بند اول – علم مرتکب
بند دوم – سوء نیت
الف – سوء نیت عام
ب – سوء نیت خاص
بند سوم – انگیزه
الف – تاثیر انگیزه در ماهیت جرم
ب – تأثیر انگیزه در میزان مجازات
گفتار دوم – در جرایم غیرعمدی
بند اول – تقصیر جزایی (خطای جزایی)
بند دوم – مصادیق تقصیر جزایی
بی احتیاطی
بی مبالاتی
عدم مهارت
عدم رعایت نظامات دولتی
گفتار سوم – درجات قصد مجرمانه
بند اول :
الف – قصد یا سوءنیت عام
بند دوم :
الف – سوءنیت ساده
ب – سوءنیت مشدد
بند سوم :
الف – سوءنیت جازم (مستقیم)
ب – سوءنیت اتفاقی ، احتمالی (غیرمستقیم ، عمد احتمالی)
بند چهارم :
الف – سوءنیت معین
ب – سوءنیت غیرمعین
گفتار چهارم – جرایم مادی صرف
خلاصه ی مطالب
مبحث چهارم – طبقه بندی جرایم
گفتار اول – تقسیم بندی جرایم با توجه به مجازات آنها ، در قانون مجازات اسلامی
گفتار دوم – تقسیم بندی از حیث طبیعت جرم
بند اول – جرایم عمومی
بند دوم – جرایم نظامی
فایده تشخیص جرم نظامی از جرم عمومی
بند سوم – جرایم سیاسی
خلاصه مطالب
فصل سوم – مجرم و شرایط و موانع مسئولیت کیفری
مبحث اول – مجرم
گفتار اول – فاعل
الف – فاعل مادی (فاعل)
ب – فاعل معنوی
گفتار دوم – شرکت در جرم
خلاصه ی مطالب
گفتار سوم – معاونت
بند اول – شرایط تحقق معاونت در جرم
بند دوم – مصادیق معاونت در جرم
بند سوم – خروج مباشر از حدود توافق ضمنی با معاون
بند چهارم – مجازات معاون در جرم
نظرات موجود برای تعیین مجازات معاون
گفتار چهارم – مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر
بند دوم – مبنای مسئولیت ناشی از فعل غیر
الف – نظریه خطر
ب – نظریه خطا
بند سوم – شروط تحقق مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر
خلاصه ی مطالب
مبحث دوم – شرایط و موانع مسئولیت کیفری
گفتار اول – شرایط مسئولیت کیفری
گفتار دوم – موانع مسئولیت کیفری
بند اول – علل تام
الف – عدم بلوغ (صغر)
مجازات ها و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوان
ارتکاب جرایم مستوجب دیه
ارتکاب جرایم مستوجب حد یا قصاص
ارتکاب جرایم مستوجب تعزیر
خلاصه مطالب
جنون
اجبار و اکراه
1. اجبار مادی با منشاء خارجی (بیرونی)
2. اجبار مادی با منشاء داخلی (درونی)
3. اجبار معنوی با منشاء خارجی (بیرونی) (اکراه)
مورد اول – ارتکاب جرم با تهدید دیگری
مورد دوم – ارتکاب جرم با تحریک دیگری
مورد سوم – شروط تحقق اجبار معنوی (اکراه)
4. اجبار معنوی با منشاء داخلی (درونی)
مجازات اکراه کننده
مورد اول در جرایم موجب تعزیر
مورد دوم – در جرایم موجب حد
مورد سوم – در جرایم موجب قصاص
1. اکراه بر جنایت نسبت به شخص ثالث
2. اکراه بر جنایت نسبت به اکراه شونده
خلاصه مطالب
بند دوم – علل نسبی رافع مسئولیت کیفری
الف – اشتباه (یکی از عوامل نسبی رفع مسئولیت کیفری است)
1. اشتباه حکمی
2. اشتباه موضوعی
مورد اول – اشتباه در یکی از عناصر تشکیل دهنده جرم
مورد دوم – اشتباه در یکی از کیفیات مشدده
مورد سوم – اشتباه در یکی از عناصر فرعی
2 2. اشتباه در جرایم غیرعمدی
ب – خواب
پ – مستی و بی ارادگی حاصل از مصرف اختیاری مسکرات ، مواد مخدر ، روان گردان ها و نظایر آنها
خلاصه مطالب
فصل چهارم – مجازات ها و اقدامات تأمینی و تربیتی
مبحث اول – کلیات
گفتار اول – مجازات
بند اول – اصول حاکم بر مجازات ها
اصل قانونی بودن مجازات ها
اصل شخصی بودن مجازات ها
اصل فردی کردن مجازات ها
اصل تساوی در مجازات ها
اهداف و ویژگی های مجازات و اقدامات تأمینی و تربیتی
مجازات ها
بند دوم – اهداف اختصاصی از مجازاتها
بند سوم – ویژگی مجازات ها
گفتار دوم – اقدامات تأمینی
بند اول – اهداف اقدامات تأمینی
بند دوم – ویژگی های اقدامات تأمینی
بند سوم – تفاوت مجازات ها با اقدامات تأمینی
بند چهارم – تقسیم اقدامات تأمینی به اقدامات تأمینی عینی و شخصی
الف – عینی
ب – شخصی
بند پنجم – نظامهای موجود در خصوص اجرای اقدامات تأمینی و تربیتی مجازاتها
الف – نظام واحد مجازات (با نظام شگانگی)
ب – نظام ثنویت (یا چندگانه)
گفتار سوم – تقسیم بندی مجازات ها
بند اول – طبقات مجازات ها در قانون مجازات اسلامی
مجازات های اشخاص حقیقی
مجازات های اصلی
الف مجازات های اصلی اشخاص حقیقی در چهار قسم پیش بینی شده اند :
بند دوم – مجازاتها با توجه به نسبت موجود بین آنها (درجه) تقسیم می شوند به :
الف – مجازات های اصلی
ب – مجازات تکمیلی (تتمیمی)
1. مجازات تکمیلی اجباری
2. مجازات تکمیلی اختیاری
پ – مجازات تبعی
خلاصه مطالب
بند سوم – طبقه بندی مجازات ها بر حصب موضوع یا ماهیت (ماهیت عینی آن ها)
الف – مجازات های بدنی
نظام نیمه آزادی
مجازات های جایگزین حسب (ماده 64 ق.م.ا)
1. دوره ی مراقبت
2. خدمات عمومی رایگان
3. جزای نقدی روزانه
4. جزای نقدی جایگزین حبس
5. محرومیت از حقوق اجتماعی
پ – مجازات محدود کننده آزادی
ت – مجازاتهای مالی
مزایا و معایب جزای نقدی
مورد اول – جزای نقدی ثابت
مورد دوم – جزای نقدی نسبی
مورد اول – مصادره ی عام
مورد دوم – مصادره ی خاص
استرداد اموال و یا اشیاء ناشی از جرم و جبران خسارت
ث – مجازات های ممنوعیت از اشتغال به کسب یا شغل یا حرفه
ح – مجازاتهای محرومیت از خدمات عمومی
خلاصه مطالب
مبحث دوم – نحوه تعیین و اعمال مجازات ها (قواعد حاکم بر تعیین میزان مجازات)
گفتار اول – موارد معافیت و تخفیف مجازات
بند اول – عوامل موجهه و عوامل رافع مسئولیت کیفری و بیان تفاوت آنها با یکدیگر
عوامل موجهه (اسباب عینی عدم مسئولیت)
عوامل رافع مسئولیت (اسباب شخصی عدم مسئولیت)
تفاوت عوامل موجهه جرم و عوامل رافع مسئولیت کیفری
بند دوم – معاذیر معافیت از مجازات و تخفیف دهنده مجازات
معاذیر قانونی
معاذیر قضایی
تفاوت بین معاذیر قانونی و قضایی (کیفیات مخففه)
مقایسه معاذیر قانونی و عوامل موجهه (جهات مشروعیت) و عوامل رافع مسئولیت کیفری (علل عدم تقصیر)
خلاصه ی مطالب
امکان اعمال کیفیات مخففه در تعدد و تکرار
2 تبدیل مجازات (تبدیل اختیاری)
منع تبدیل مجازات
گفتار دوم – سبب های تشدید مجازات
تقسیم بندی های مختلف کیفیات مشدده
بند اول – کیفیات مشدده عینی و شخصی
بند دوم – کیفیات مشدده خاص و عام
بند سوم – کیفیات مشدده اختیاری و اجباری
خلاصه ی مطالب
گفتار سوم – تعدد جرم
بند اول – کلیات
تعدد در جرایم موجب حد
تعدد در جرایم موجب تعزیر
بند دوم – تعداد معنوی یا اعتباری یا فرضی (ماده 131 ق.م.ا)
بند سوم – تعدد مادی یا واقعی (ماده 134 ق.م.ا)
الف – تعدد مادی در جرایمی که مجازات آنها دارای حداقل و حداکثر است
ب تعدد مادی در جرایمی که مجازات آنها فاقد حداقل و حداکثر است
1. جرایم ارتکابی بیش از سه جرم نباشند
2. جرایم ارتکابی بیش از سه جرم باشند
خلاصه ی مطالب
گفتار چهارم – تکرار جرم
بند اول – تکرار جرم در تعزیرات
شروط تحقق تکرار جرم
بند دوم – تکرار جرم در حدود
خلاصه ی مطالب
مبحث سوم – آزادی مشروط ، تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای مجازات
گفتار اول – آزادی مشروط
بند اول – شروط صدور آزادی مشروط
بند دوم – ضمانت اجرای عدم تبعیت از دستورات دادگاه یا ارتکاب جرم در مدت آزادی مشروط
بند سوم – آثار آزادی مشروط
الف – آثار آزادی مشروط در مدت آزادی مشروط
ب آثار آزادی مشروط پس از انقضای مدت آزادی مشروط
خلاصه ی مطالب
گفتار دوم – تعویق صدور حکم
بند اول – شرایط تعویق صدور حکم
بند دوم – انواع تعویق صدور حکم
الف – تعویق ساده
ب – تعویق مراقبتی
بند سوم – ضمانت اجرای تخلف مرتکب در زمان تعیین شده در قرار تعویق صدور حکم
الف – لغو قرار تعویق
بند چهارم – موارد عدم امکان تعویق صدور حکم
خلاصه ی مطالب
گفتار سوم – تعلیق
بند اول – تعلیق تعقیب
بند دوم – تعلیق اجرای مجازات
الف – تعلیق ساده
ب – تعلیق مراقبتی
بند سوم – شرایط صدور تعلیق اجرای مجازات
بند چهارم – احکام جزایی که قابل تعلیق نیست
بند پنجم ضمانت عدم اجرای دستور دادگاه و یا ارتکاب جرایم عمدی خاص
الف – ضمانت عدم اجرای دستور دادگاه
ب ضمانت ارتکاب جرایم عمدی خاص در دوره تعلیق
بند ششم – آثار و نتایج تعلیق اجرای مجازات
الف – آثار تعلیق در دوره تعلیق اجرای مجازات
ب آثار تعلیق پس از اتمام مدت تعلیق اجرای مجازات
خلاصه مطالب
مبحث چهارم – سقوط مجازات
گفتار اول – عفو
بند اول – عفو خصوصی
الف – شرایط عفو ، تخفیف و تبدیل مجازات
ب موارد زیر مشمول عفو ، تخفیف و تبدیل مجازات نمی شوند
پ – آثار عفو عمومی
بند دوم – عفو عمومی
الف – آثار عفو عمومی
1. آثار عفو عمومی پیش از محکومیت قطعی
2. آثارعفو عمومی پس از محکومیت قطعی
ب – حدود عفو عمومی
گفتار دوم – نسخ قانون
1. نسخ مقدم بر صدور حکم
2. نسخ مؤخر بر صدور حکم
خلاصه ی مطالب
گفتار سوم – گذشت شاکی
1. جرایم قابل گذشت
2. جرایم غیرقابل گذشت
بند اول –اعلام گذشت در جرایم تعزیری غیرقابل گذشت و قابل گذشت
الف – اعلام گذشت در جرایم غیرقابل گذشت
ب اعلام گذشت در جرایم غیرقابل گذشت
بند دوم – اعلام گذشت در مورد جرایم مستوجب حد و قصاص و دیه
الف – در جرایم مستوجب حد
ب در جرایم مستوجب قصاص نفس و عضو
پ – در جرایم مستوجب پرداخت دیه
بند سوم – شروط تأثیر گذشت و آثار گذشت
الف – شروط تأثیر گذشت
ب – آثار گذشت
خلاصه ی مطالب
گفتار چهارم – مرور زمان
بند اول – مرور زمان شکایت
بند دوم – مرور زمان تعقیب و مرور زمان صدور حکم
بند سوم – مرور زمان اجرای مجازات
بند چهارم – علل تعلیق مرور زمان
الف – علل عملی تعلیق مرور زمان
ب علل حقوقی (قضایی) تعلیق مرور زمان
بند پنجم – آثار مرور زمان
خلاصه ی مطالب
گفتار پنجم – توبه مجرم
تأثیر توبه بر مجازات جرایم
الف – تاثیر توبه بر جرایم مستوجب حد
ب تاثیر توبه بر جرایم مستوجب تعزیر
خلاصه ی مطالب
گفتار ششم – اعمال قاعده ی درأ (تُدرَأ الحُدُود بالشُبَهات)
گفتار هفتم – فوت محکوم علیه
1. فوت متهم مقدم بر تعقیب امر جزایی
2. فوت متهم در جریان تعقیب و رسیدگی
3. فوت محکوم علیه قبل از سپری شدن مهلت شکایت از حکم
4. فوت محکوم علیه پس از شکایت از حکم محکومیت
5. فوت محکوم علیه پس از صدور حکم قطعی
خلاصه ی مطالب
مبحث چهارم – ادله اثبات در امور کیفری
گفتار اول – اقرار
گفتار دوم – شهادت
خلاصه ی نکات
گفتار سوم – سوگند
گفتار چهارم – علم قاضی
گفتار پنجم – قسامه
خلاصه ی مطالب
منابع
فصل اول : کلیات
مبحث اول – تعریف ، تقسیم بندی و منابع حقوق جزا
بند اول : تعریف و تقسیمات حقوق جزا
تعریف حقوق جزا
تقسیمات حقوق جزا
1. حقوق جزای بین المللی
2. حقوق جزای داخلی
بند دوم : ویژگی های حقوق جزا
وجود ضمانت اجراهای خاص
آمره بودن (الزامی بودن) قوانین کیفری
کلی و عام بودن قوانین کیفری
سرزمینی و شخصی بودن قوانین کیفری
بند سوم : ارتباط حقوق جزا با سایر رشته های حقوق
ارتباط حقوق جزا با قانون اساسی
ارتباط حقوق جزا با حقوق اداری
ارتباط حقوق جزا با حقوق مدنی
ارتباط حقوق جزا با حقوق تجارت
ارتباط حقوق جزا با جرم شناسی
بند چهارم : منابع حقوق کیفری
منابع اصلی یا الزامی (منابع صوری)
منابع فرعی یا ارشادی (مکمل)
بند پنجم : دوره های قانون گذاری کیفری در ایران
خلاصه ی مطالب
مبحث دوم : تحولات تاریخی بنیادها و اندیشه های حقوق جزا
گفتار اول : مکاتب کیفری
بند اول : مکتب کلاسیک
مکتب فایده اجتماعی
مکتب عدالت مطلق
بند دوم – مکتب نئو کلاسیک
بند سوم – مکتب تحققی
بند چهارم – مکتب التقاطی
مکتب اصالت عمل کیفری یا پراگماتیکا (دفاع اجتماعی بر مبنای تجربه)
مکتب دفاع اجتماعی ترکیبی
مکتب نفی حقوقی جزا (یا دفاع اجتماعی بر مبنای دفاع از فرد)
مکتب اثباتی انتقادی (یا دفاع اجتماعی بر مبنای تهدید جمعی)
مکتب دفاع اجتماعی جدید (دفاع اجتماعی بر مبنای دفاع از فرد و جامعه)
دفاع اجتماعی بر مبنای عدالت ترمیمی
بند پنجم – مکتب اسلام
گفتار دوم – سیر تکاملی حقوق جزا
خلاصه مطالب
فصل دوم : جرم
مبحث اول : کلیات
بند اول – مفهوم جرم
بند دوم – تقسیم جرم از دیدگاه حقوقدانان
جرم انتظامی (خطای انتظامی)
جرم مدنی
جرم جزایی
بند سوم : تفاوت جرم جزایی با جرم مدنی
الف – تفاوت به لحاظ ارکان جرم
ب – تفاوت از جهت ضمانت اجرا
عناصر تشکیل دهنده جرم (ارکان تشکیل دهنده جرم)
گفتار اول – عنصر قانونی
بند اول – اصل قانونی بودن در منابع اسلامی
بند دوم – اصل قانونی بودن در قوانین ایران
در قانون مجازات اسلامی
در قانون آیین دادرسی کیفری
در اصول قانون اساسی
گفتار دوم – آثار اصل قانونی بودن جرم و مجازات (و دادرسی)
بند اول – تفسیر مضیق
انواع تفسیر به اعتبار مقام تفسیر کننده
ب – تقسیر قضایی
پ – تفسیر از نظر دکترین
خلاصه مطالب
بند دوم – عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری (قلمرو قوانین جزایی در زمان ، تعارض قوانین جزایی در زمان)
الف اثر این اصل در قوانین شکلی و ماهوی
ماده 10 ق.م.ا. و اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری
مورد اول – قانون لاحق آن عمل را دیگر جرم نداند (قانون جرم زدا)
مورد دوم – قانون مبتنی بر تخفیف
پ – کاربرد قاعده ی عطف به ماسبق نشدن در مورد جرایم مختلف
خلاصه مطالب
گفتار سوم – قلمرو قوانین جزایی در مکان (اصول تعیین کننده صلاحیت کیفری)
بند اول – اصل صلاحیت سرزمینی
بند دوم – اصل صلاحیت شخصی
بند سوم – اصل صلاحیت واقعی (صلاحیت حمایتی)
بند چهارم اصل صلاحیت جهانی (بین المللی)
استرداد
خلاصه مطالب
گفتار چهارم – عوامل موجه جرم (موانع تشکیل دهنده جرم یا همان اسباب اباحه)
بند اول – حکم قانون
بند دوم – اجازه قانون
بند سوم – ارتکاب عمل برای اجرای قانون اهم لازم باشد
بند چهارم – امر قانونی آمر قانونی
بند پنجم – دفاع نامشروع
الف – شرایط دفاع نامشروع
اول – شرایط تجاوز
دوم – شروط دفاع
ب – موضوع تجاوز در بحث دفاع مشروع
پ – آثار دفاع مشروع
خلاصه مطالب
بند ششم – ضرورت
الف – شرایط تحقق حالت ضرورت