آموزش جامع آیین دادرسی مدنی (دو جلدی) شومیز

بی اغراق آیین دادرسی مدنی یکی از مشکل ترین دروس رشته حقوق در مقطع کارشناسی است.

 این قانون در آزمون های مختلف حقوقی مانند آزمون های تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری حقوق و همینطور سایر آزمون ها از جمله وکالت و قضاوت دارای اهمیت ویژه ای است. برای مثال آیین دادرسی مدنی از جمله دروس اصلی و حائز اهمیت در آزمون وکالت می‌باشد. این قانون در آزمون وکالت با ضریب ۳ بسیار مهم و تاثیرگذار است. این درس به بررسی قواعد و مقررات حاکم بر روند جریان دادرسی از ابتدا تا صدور حکم و همچنین اجرای آن می پردازد. از همین رو علاوه بر تاثیر بالای این درس در نتیجه آزمون وکالت، در انجام حرفه وکالت نیز مهم ترین موضوع به حساب می آید. مطالعه قوانین شکلی و پیچیده آیین دادرسی بی شک سخت تر از مطالعه قوانین ماهوی مانند قانون مدنی است که در زندگی خود با بسیاری از قواعد آن ارتباط روزمره داریم از همین رو در بین اصحاب حقوق بیان می شود که آیین دادرسی مدنی را باید در عمل آموخت. اما با وضعیت کنونی آموزش علم حقوق در دانشگاهها که در هیچ یک از مقاطع کارشناسی کارشناسی ارشد و دکتری اثری از دوره های عملی و کارآموزی و کارورزی مشاهده نمیشود و با توجه به اینکه سیستم آموزش علم حقوق در دانشگاهها سهولت آموزشهای تئوریک و انباشت محفوظات پراکنده در ذهن دانشجو را به صعوبت آموزشهای توأمان تئوری و کاربردی و دوره های کارورزی ترجیح داده است باید تا اصلاح سیستم موجود برای دانشجویان حقوق که هنوز قدم به وادی مشاغل کاربردی حقوقی ننهاده اند راهی گشود تا بتوانند مسائل آیین دادرسی مدنی را به نحوی جامع و کامل و با بیانی شیوا و با دسته بندی منطقی و قابل فهم مطالعه کنند. به همین منظور انتشارات مکتوب آخر اقدام به نشر کتاب آموزش جامع آیین دادرسی مدنی نموده است. در کتاب حاضر که به قلم دکتر محمدمهدی توکلی می باشد سعی شده است تا گامی در این جهت برداشته شود. مطالب و مباحث آیین دادرسی مدنی یک به یک بررسی شده و در قالب دسته بندیهای منطقی و قابل فهم ارائه شده تا راحت تر در ذهن خواننده جای گیرد. این کتاب در شش فصل تدوین شده است که در سه فصل اول به ترتیب مباحث دروس سه گانه آیین دادرسی مدنی مقطع کارشناسی رشته حقوق مطالعه شده است. فصل چهارم به مطالعه ادله اثبات دعوی و فصل پنجم به مطالعه قواعد حاکم بر اجرای احکام مدنی و فصل ششم به آشنایی با برخی مراجع رسیدگی کننده اختصاص یافته است. در ابتدای هر فصل موادی از قانون آیین دادرسی مدنی یا قوانین مرتبط مانند قانون حمایت خانواده و قانون شوراهای حل اختلاف که مطالب آن فصل با آنها مرتبط است. نام برده شده تا از یک طرف خواننده کتاب بداند که در هر فصل کدام قسمت از قانون ایین دادرسی مدنی با قوانین مرتبط مطالعه میشود و از طرف دیگر خواننده ای که قصد دارد مطالب آیین دادرسی مدنی را برمبنای نظم مواد قانونی و نه برمبنای سرفصل دروس دانشگاهی مطالعه کند. بتواند به سهولت مطالعه خود را ساماندهی کند. البته این بدان معنا نیست که محتویات هر فصل محدود به موادی است که در ابتدای آن فصل اشاره شده است بلکه مواد اشاره شده در ابتدای هر فصل زیربنای اصلی مطالب آن فصل را تشکیل میدهند. ممکن است در هر فصل مواد پراکنده ای از قوانین مختلف مطالعه شود که به آن مواد در متن کتاب اشاره شده است. هدف از نگارش این کتاب آموزش مقررات کنونی آیین دادرسی مدنی به دانشجویان و کمک به بازآموزی فارغ التحصیلان و شاغلان حقوقی می باشد. بر مبنای همین هدف برخلاف برخی کتب آیین دادرسی مدنی از توضیحات حاشیه ای پرهیز شده است. از همین رو گرچه مطالعه تاریخ ایین قضاوت در ایران و مطالعه قوانین منسوخ و قوانین سایر کشورها را برای فعالیتهای پژوهشی و توسعه حقوقی کشور، مفید و لازم است اما حجم کتاب و وقت خواننده را صرف بررسی آیین قضاوت در زمانهای ماضی و قوانین منسوخ و قوانین خارجی نشده است چرا که این قبیل مطالعات نه بهره عملی و ملموس قضاوتی و وکالتی دارد و نه میتوان از دانشجویان حقوق انتظار انباشته کردن ذهن با چنین محفوظاتی را داشت. ویرایش آخر این کتاب با توجه به آخرین تغییرات و اصلاحات قوانین مانند قانون دیوان عدالت اداری قانون شوراهای حل اختلاف و جدیدترین آرای وحدت رویه و نظرات حقوقی به روزرسانی شده است.

برخی از ویژگی های کتاب آموزش جامع آیین دادرسی مدنی توکلی(دوجلدی) : 

الف - در انتهای هر بند و پاراگراف ، شماره ماده یا مواد مرتبط با آن بند یا پاراگراف بیان شده است .

ب- در موارد اختلاف نظر ، نظرات منطبق بر ظاهر قانون ، نظرات نویسندگان کتب علی الخصوص دکتر عبداله شمس و رویه قضایی بیان شده است تا در آزمون های مختلف ، حسب اینکه قانون ، دکترین یا رویه قضایی محور پاسخ باشد مورد استفاده قرار می گیرد.

ج-فصل مستقلی تحت عنوان اجرای احکام مدنی اضافه شده است که در آن ، قانون اجرای احکام مدنی و قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و سایر مقررات راجع به اجرا مورد مطالعه واقع شده است.

از دیگر کتاب های محمد مهدی توکلی:

آموزش جامع حقوق مدنی (دو جلدی) 
آموزش جامع حقوق تجارت (دو جلدی) 
مقدمه ی علم حقوق
منظومه چک