چه کسانی حق اعتراض ثالث دارند

چه کسانی حق اعتراض ثالث دارند

طبق ماده‌ی 418 از قانون آیین دادرسی مدنی، شخص ثالث حق دارد تا به هر رای صادره از دادگاه انقلاب، دادگاه عمومی و تجدید نظر اعتراض کند. اما حق اعتراض ثالث چیست و در چه جایگاهی می‌توان از آن استفاده کرد؟ همه افراد در طول زندگی ممکن است اشتباه کنند و قضات هم مانند هر فرد دیگری می‌تواند دچار لغزش و اشتباه شود، چرا که هیچ کس نمی‌تواند هر تصمیم یا کاری را که می‌گیرد درست بداند و در واقعیت از تمام اسرار ادم‌ها باخبر باشد. قاضی که در دادگاه‌ها به عنوان فردی که حکم صادر می‌کند حضور دارد براساس اطلاعاتی که به او داده می‌شود و با تکیه بر قانون حکم نهایی خود را صادر می‌کند و معمولا با توجه به قوانین و مدارک ارائه شده رای قاضی درست است. اما قانون راهکارهایی را در پیش رو گذاشته تا افراد بتوانند به رای قاضی اعتراض کنند. یکی از راهکارهایی که می‌توان به رای صادره و نهایی قاضی اعتراض کرد، اعتراض ثالث است.

اعتراض ثالث چیست

دادگاه پس از بررسی شواهد و مدارک و شنیدن اظهارات طرفین دعوا، رای نهایی خود را صادر می‌کند. رای دادگاه تنها برای اصحاب دعوا و طرفین آن تاثیر دارد و برای دیگر افراد نقش مهمی ندارد؛ اما در هر دعوی بجز طرفین آن ممکن است افراد دیگری وجود داشته باشند که نتایج دادگاه روی آن‌ها تاثیر بگذارند و نتوانند به‌صورت مستقیم مانند طرفین دعوا به رای دادگاه اعتراض نمایند. به عنوان مثال اگر دو نفر به دادگاه شکایت کرده باشند و ادعا کنند که ملکی متعلق به آن‌هاست توسط یکی از این افراد استفاده می‌شود و دادگاه هم پرونده و مدارک ارائه شده را ارزیابی کرده باشد و به نفع یکی از آنان رای داده باشد و خانواده‌ی آن فردی که به برخلاف او رای داده شده است به این رای دادگاه اعتراض داشته باشند و متوجه شوند که این ملک حق و ارث پدری یا مادری آن‌هاست می‌توانند برای اعتراض از طریق اعتراض ثالث اقدام کنند؛ در واقع روش‌های اعتراض ثالث نیز مربوط به موارد خاصی می‌شود که در قانون تماما به آن اشاره شده است؛ در واقع به این صورت نیست که هر فردی بتواند بدون هیچ مقدمه‌ای به رای نهایی قاضی اعتراض کند. تجدید نظرخواهی و فرجام خواهی از متداول‌ترین راهکارها برای شکایت از رای دادگاه هستند. از طرفی بیشتر روش‌های شکایت از رای دادگاه به طرفین دعوا و اصحاب دعوا اختصاص دارد و اگر فردی بخواهد به رای دادگاه شکایت کند از چه طریقی می‌تواند این کار را انجام دهد؟ مطابق با حقوق ایران، نهادی به نام اعتراض ثالث وجود دارد که افرادی ثالثی که تمایل دارند به رای دادگاه اعتراض کنند می‌توانند از طریق آن اقدام نمایند و دادگاه موظف است که آن را بررسی کند.

چه کسانی می‌توانند اعتراض ثالث رو انجام دهند

با توجه به نکات گفته شده شاید گمان کنید که هر فردی می‌تواند اعتراض ثالث را انجام دهد در صورتی که اینطور نیست و باید ویژگی‌هایی داشته باشد که عبارتند از:

• معترض باید ذی نفس باشد؛ به عبارتی در دادگاه زمانی می‌تواند مورد اعتراض قرار بگیرد که به حقوق فرد ثالث لطمه‌ای وارد شود؛ در واقع فردی که می‌خواهد به دادگاه اعتراض ثالث کند باید از نظر حکم نهایی دادگاه مورد ضرر واقع شود و به دادگاه ثابت شود که رای آن می‌تواند نفع فردی که اعتراض ثالث انجام داده را از نظر مادی و معنوی به خطر بیاندازد.
• معترض حتما باید ثالث باشد. یعنی طرفین دعوا و اصحاب دعوا حق این‌که اعتراض ثالث را انجام دهند ندارد؛ چرا که این این حق فقط برای افرادی که است که به صورت مستقیم در دعوا دخالت ندارند.

به کدام از آرای دادگاه می‌توان اعتراض کرد

طبق قانون آیین دادرسی مدنی هر فردی که ویژگی و شرایط شخص ثالث را داشته باشد می‌تواند به رای دادگاه اعتراض کند؛ به همین دلیل شخص ثالث می‌تواند به تمام رای صادره از دادگاه اعتراض کند. یکی از نکاتی که برای شخص ثالث باید مد نظر قرار داد این است که اعتراض ثالث بر خلاف سایر روش‌ها مهلت زمانی خاصی ندارد و هر شخص ثالثی می‌تواند بدون محدودیت زمانی در هر موقعی به رای دادگاه اعتراض کند، البته با توجه به این که دادگاه رای مورد اعتراض را صادر کرده باشد.

نویسنده: ثریا مرادی

 تهیه شده در hovalvakil